IMG_7555.jpg
pelegrinajeladin2020_3.jpg
IMG_7555.jpg

Reuniun generala 2020


SCROLL DOWN

Reuniun generala 2020


Sentada generala Y LITES DLA ULVB

3 agn él bele ca y al é indó tëmp de lites. Grana é stada l’ativité dl’Uniun y ciamó deplü la sodesfaziun por avëi arjunt traverc importanc

Ince tratan l’ann 2019 á l’Uniun di Ladins dla Val Badia dé n contribut fondametal por le svilup dl lingaz y dla cultura ladina. Tres n program ampl y desvalí ti éra jüda incuntra ales esigënzes dla jënt dla valada y ti á dé espresciun a süa cultura te na manira dinamica, realisan insciö sü obietifs y sües finalités statutares.
Dlungia les reuniuns periodiches dl Consëi s’á i mëmbri anuzé dla poscibilité pitada dala tecnologia por lauré te na manira tres plü asvelta y efiziënta. Dantadöt i “boards” de “Monday” é stá ütli por valuté les propostes de publicaziuns y i proiec nüs, se confronté, baraté fora impulsc y minunghes, yii. Chësta poscibilité é en chësc ann gnüda ampliada tres la condivijiun dla plataforma cun les atres valades ladines.


Le laur de volontariat di aconsiadus y dles aconsiadësses dla Uniun di Ladins, sciöche ince chël de d’atres porsones che á dé ca so tëmp y á lauré debann, é sté de gran valüta por la realisaziun dles publicaziuns, dles manifestaziuns y di proiec. Fondamental por le bun garaté dl’ativité ampla dl’assoziaziun é sté le contribut finanziar da pert dl Assessorat por la Cultura Ladina dla Provinzia de Balsan, dla Regiun Autonoma Trentin-Südtirol, di Comuns dla Val Badia y dla Cassa Raiffeisen Val Badia.
Danter les ultimes publicaziuns che é gnüdes dades fora él da ciafé le “Glossar por la gastronomia y hotelaria” (che i gnará pité a düc i eserzizi, en colaboraziun cun les Assoziaziuns Turistiches); “Tëmp de stories” – Liber por imparé la silabaziun; Cianté Ladin III – Cianties Sacrales por cors tl ladin dla Val Badia; “Les aventöres de Conni” – racoiüda de 8 stories por mituns, y “Albolina” – liënda fasciana de K.F. Wolff.

 

Le consëi atual:

Michael Moling
Samuel Clara
Silvia Costabiei
René Pescoll
Florian Tavella
Florian Barbolini
Alexis Bassetto
Timo Craffonara
Christian Ferdigg
Elena Frenademetz

 
pelegrinajeladin2020_3.jpg

Pelegrinaje sö Oies


Pelegrinaje sö Oies


»I me senti da jì a daidé«

I Ladins é stés ence en chest ann per sanc a Oies, te n di freschet anter isté y auton. Siur Degan Iaco Willeit á perié y envié che la jent ladina reste inant respetousa di valours umans y cristians

Sabeda, ai 26 de setember 2020, tl prum domesdì. Deplù deseines de fediei da dutes les valedes ladines se abina dant Gliejia de Badia per jì deberieda con crousc enfin a Oies, la vila nadel dl Sant Ladin, pater Ujöp Freinademetz. Ence Siur Degan Iaco Willeit s’à tout l temp da ester con i Ladins, i acompagné sun chest troi naturalistich y ence spiritual. L di n’é nia un di plu biei, aries fre- sches naina da Sas dla Crusc ju, sun i tec él ciamò la pruma neif de chest auton, tomeda i dis dant.

En chest ann él sté l’ULVB – Uniun Ladins Val Badia che à sourantout l coordinament y l program a Badia y Oies dla prozescion y dla santa messa a Oies, Christian Ferdigg de Al Plan de Mareo s’à enjigné ca con dedizion y motivazion a la letura di tes¬ permez a les catordesc stazions fora dl ultim iade de Gejù Crist.

Onour a la presidenta Hilda Pizzinini

Al é usanza che i Ladins storj pro te cortina de Badia dant l pelegrinaje sun la fossa de sia bona presidenta Hilda Pizzinini. I presidenc y dele- ghés dles Unions di Ladins dij na »requiem aeternam« y formeia n grup per respet al laour de union y colaborazion reziproca che Hilda à desfiré per duc i Ladins y i paisc ladins.

Messa a Oies con l cor Octovox

Emozions der sotes s’à manifesté tratant la santa messa ladina a Oies, zelebreda da Siur Degan Iaco Willeit, adum a doi miscionars y la comunité y al Cor Octovox dla Val Badia che à cianté der preparé y devot sot la direzion de Andrea Tasser. N giulan ti và de chest vers a l’organisadoura sul post Elena Frenademetz, cola- boradoura dla Uniun Ladins Val Badia. Raprejentanc dles Unions di Ladins de dutes les valedes ladines à porté dant les supliches te si idiom, enscì àn ence endò n iade podù audì tant rich y spes che l Ladin é.

La perdica »universala«

Siur Degan Iaco Willeit à dit tl meteman dla messa che duta la funzion fossa steda tl lingaz ladin dla Val Badia, per tegnì l’usanza de rotazion di idioms ladins en gaujion de chest apuntament emportant tl program dles Unions di Ladins dles valedes desferentes.

Fora dla perdica de Siur Degan

»Nost Sant da Oies fova der bon ti lingac«, enscì à netù man la perdica, »tla Gliejia fòvel talian, a ciasa rejono- vel ladin, si stude teologich fova per todesch, y spo te sia destinazion, tla Cina, òvel emparé cineis, tant bon per deventé enchinamei n cineis.« Siur Iaco à tegnù na perdica che se baseia sun i valours universai dla persona y si ester sun chest mond: »Vos seis vegnùs encuei en prozescion, i eis desmostré la venerazion y la creta che i on per nost Sant ladin. I podon dì che la jent ladina à de bones cualités, ai é der bogn de mujiga, da cianté, nia mel de sport, al é jent da n bon cuer, che deida, che se met ence a servisc dl volon- tariat, jent che tegn ence sun sia cultura, si lingaz, sies bones tradi- zions. La jent ladina – végnel dit – à, y desmostra da avei, ence na gran religiosité, y spiritualité, y dà empor- tanza da vive la fede.

An auda gian canche mi compagns prevesc dij, ence l Vescul l à dit n iade: vos Ladins seis ciamò n pue ‘christlich’, os tignis sun l ester cri- stians; chest nes deida ence val’ iade te nost sentiment, per dé inant testemonianza y valours te nosta fede.«

Siur Degan à recordé spo l Vangel dl di: »Cie dij pa Gejù encuei? Al dij che al é de chi che dà pro canche ai vegn damanés da fé valch, ma spo ne l feji nia, empruma ben ‘sci’, ma spo ‘no’... endere te n secont moment pensi soura y se dà da fé. Cie é pa l ideal? Samben da dì de sci y l fé. Ma al é ence n proverb che dij che anter dì y fé stàl l mer.« Nos persones ne son nia tres conse- cuentes, perchel messonse tres endò nes porvé y ence nes convertì. I son persones davertes che proa da emparé y da se convertì, enscì Siur Degan. A chesta maniera podonse ence, y tres danuef, dì de sci, do che i on dit de no a n »preibel«, do che i on dit »i n’à nia dlaurela« y »i ne me senti nia«. Nes porvan podonse dì de sci, emparé da daidé, sentì y fé la volonté de Gejù, che à dit n iade datijìdoalavolentédlPeredlCil.

Ence Ujöp Freinademetz da Oies ti é jù do a la volenté dl Cil, al dijova che la cossa plu emportanta al mond, anter tera y cil, é la santa volenté dl Cil. Siur Degan: »Chest vuel dì na outa ascoté su la parola de Die y audì la cherdeda. La persona vegn cherdeda da mudé valch tla vita, da i jì do ai comendamenc. L maiour comandament é l amor, ti volei ben ai autri y a se enstesc. Per Siur Ujöp fova l soul lingaz che duc capesc sun chest monn l amor.«

Dantaldut te chest ultim temp de scluta y strenta per l coronavirus onse emparé da resservé temp y se tò plu temp da pensé soura ‘co me vàla pa a me?’, ‘co se vàla pa a nos?’, ‘co vàla pa inant?’, ‘sonse persones che dij demé de sci per comodité, o sonse persones che proa da mete en pratica ence i valours de nosta religion, valours de fede, de amour, de respet, de pesc, de solidarieté?’ Siur Degan: »Cialonse da vive la fede tla vita da vigni di, te familia, sun l post de laour, te paisc?«

Siur Iaco à sclut ju sia perdica: »I Ladins é persones da volei ben, de religion, i podon ester capazi, ma i messon l desmostré tres endò danuef. Tles cin’ valedes ladines vedonse tant bela che nosta religion cristiana é, ma i messon se porvé con gran empegn, ence con colaborazion, tegnì adum, ester persones de pesc, desmostré che i son veramenter cristians. Sant Ujöp da Oies nes à dé bon ejempl, perchel l veneronse ence. I l perion ence do si aiut, y al é bel sce al se deida ence endò encuei. I l perion encuei, con la santa messa, l sacrifize de nost gran maester Gejù Crist, da jì inant sun l bon troi dla fede, ence endò ti temps che vegnirà, temps magari nia saorisc, te vigni ciamp, ence tl ciamp dla fede y dla religion. I Ladins é de bona jent, i Ladins é ence jent che tegn sun i valours umans y cristians. Che ala sie enscì inant, amen!«

Articul y foto: La Usc di Ladins/Iaco Rigo